Interview met Loes Wijnhoeven, schrijfster van 'De hotelgids'

“Loes Wijnhoven blijkt de Helen Fielding van de lage landen en De hotelgids de Bridget Jones’s Diary van nu,” aldus de welbekende Saskia Noort. Dat zei ze over onze eigen Loes, je weet wel, Loes van Clean Pete. Sindsdien hebben al veel mensen het boek ter hand genomen, onder wie ik. Bovendien mocht ik Loes afgelopen week interviewen. En niet zomaar ergens, maar in Doornroosje!

De hotelgids gaat over Louisa, een klassiek zangeres die in een woongroep woont in Nijmegen. Ze gaat op reis om niet hier te zijn. Ze gaat op reis om elders te zijn en over hotelkamers te kunnen schrijven. Ze gaat op zoek naar….naar wat of wie eigenlijk? Naar vrijheid, naar rust…
“Vrijheid kun je niet vinden op de plek waar je naar verlangt, maar op de plek waar je bent.”

Louisa streeft naar zelfredzaamheid en wil ongebonden zijn. Maar ongebonden kun je niet zijn zonder dat je mensen om je heen pijn doet, verdriet doet.
Louisa maakt een plan en voert het uit. Ze heeft de pest aan mensen die plannen maken en ze nooit uitvoeren. Daarom voert Louisa ze wél uit. En over de uitkomst hoef je je niet uit te laten. Louisa heeft helemaal niet aan jou gevraagd om de uitkomst te beoordelen!

Welkom, Loes, in het jou welbekende Doornroosje. Fijn om je hier weer te zien. Laat ik ermee beginnen om je te vragen hoe het met je is, want je hebt het natuurlijk de afgelopen dagen gruwelijk druk gehad met allerlei werkzaamheden omtrent het uitkomen van je boek De hotelgids.

“Het gaat eigenlijk best goed. Komend weekend komt het boek officieel uit en donderdag wordt het gepresenteerd, online vanuit Boxmeer. Dat wordt door sommigen ook wel als de echte release gezien. Ik ben gewoon heel blij dat ik van allerlei dingen kan doen met het boek, nu. Het is dus alleen maar goed dat het druk is.”

Laten we meteen de meest gestelde vraag van de afgelopen tijd uit de weg helpen: kun je in het kort vertellen waar het boek over gaat?

“Nou, de méést gestelde vraag is of ik Louisa, de hoofdpersoon van het boek, ben".
"Maar waar gaat het over? Het gaat over Louisa, een vrouw die klassiek zangeres is en die eigenlijk al een vrij los leven leidt, maar er groeit een verlangen in haar om weg te gaan van haar huis, haar carrière, haar woning. Ze vangt van iemand het idee op voor het schrijven van een hotelgids en bedenkt zich dan of dat misschien is waar ze naar op zoek is, een hotelgids schrijven. Misschien als je een hotelgids schrijft, dan ben je echt vrij, dan ben je ongebonden. En het boek beschrijft dan eigenlijk of dat vrij zijn is, als je elke dag op een andere locatie bent.”

Dan zal ook ik maar de meest gestelde vraag stellen: is Louisa een beetje Loes?

“Sowieso zit er fictie in! Ik heb niet alles meegemaakt wat in het boek staat, dus ‘ben ik Louisa’? Nee. Als ik zou zeggen dat het een autobiografie is, dan zou ik liegen. Maar ik ben, net als Louisa, wel heel erg fan van opera en van klassieke muziek. Er is ook heel veel klassieke muziek in mijn leven. Ik heb een keer per twee weken klassiek zangles, Renée, mijn tweelingzus, heeft klassiek cello gestudeerd, ik ga graag – in mijn eentje – naar de opera. Maar ben ik klassiek zangeres? Nee. Louisa en ik hebben erg veel dezelfde verlangens, maar we hebben niet hetzelfde leven.”

Loes Wijnhoven tijdens het interview in Doornroosje  © Willem Melssen

Louisa’s scharrel uit het begin van het boek, Ivo, vindt het niet leuk, hè? Dat ze zijn idee pikt?!

“Nee, hij heeft dit bedacht en vindt het niet zo leuk. Maar het gaat Louisa natuurlijk helemaal niet echt om het schrijven van een hotelgids, maar meer om een excuus om wel die zoektocht aan te gaan, wel te kijken naar of je vrij bent als je ongebonden bent.”

Waar komt het idee voor dit boek vandaan?

“Het is min of meer een samensmelting van heel veel ideeën. Het begin van het boek is meer een beschrijving van haar avontuurlijke leven in haar eigen stad, Nijmegen, en dat soort stukjes schreef ik al heel lang. Ik wist dus eigenlijk al wel heel lang dat, áls ik een boek zou schrijven, dat zou gaan over een vrouw die geen vaste relatie heeft. Maar ik merkte tijdens het schrijven ook dat dat niet is waar Louisa’s verhaal over gaat. Deze vrouw verlangt wel ergens naar, ze is niet onverschillig of zo. Ze wil wel dingen. Ik dacht al vrij snel dat er voor haar wel een missie moest komen, een zoektocht naar wat ze wil en tijdens het schrijven dacht ik ook: ‘Misschien moet ik haar maar echt laten gaan, misschien moet ik haar ook maar echt laten vertrekken en haar een missie geven om uit te zoeken wat ongebonden zijn nou precies betekent.’ Het idee komt dus van heel veel kanten. Ik kan niet zeggen waar het idee vandaan komt. Zo is er ook wel een idee over een parallel met mijn eigen leven, van het heel veel optreden, dat te druk vinden en dan dat willen opgeven en gaan. Het zijn allemaal verschillende invalshoeken die zich in het verhaal ergens wel aandienen. Het is dus niet zo dat ik op een dag wakker werd met het idee: ‘Ik ga een boek schrijven, het heet ‘De hotelgids’ en het gaat daar en daar over.’ Ik ben gaan schrijven en al schrijvende bieden thema’s zich aan.”

Louisa reist in het boek naar verschillende plaatsen: Parijs, Keulen, Berlijn, Terschelling enz. Ben jij daar allemaal geweest?

“Nee. Hoewel dat eigenlijk weer te kort door de bocht is. Alle locaties die in het boek zitten, zijn gebaseerd op locaties die echt bestaan, bijvoorbeeld uit mijn herinneringen van vroeger. Geen van de locaties is helemaal uit de lucht komen vallen. Maar, zien ze er daadwerkelijk zo uit als in het boek beschreven? Nee, geen van alle.”

Kiest Louisa er bewust voor om kriskras rond te reizen?

“Louisa heeft zelf ook wel door dat iedere logica ontbreekt. Ze kiest de locaties ook niet uit op logica, maar gewoon op haar gevoel, op invallen en herinneringen. Ze laat zich compleet leiden naar locaties door intuïtie. Ze heeft helemaal geen heel goed plan. Ze heeft een vaag idee en probeert te kijken waar dat idee haar naartoe brengt.”

Loes Wijnhoven © Elske Nissen

Een van de figuren die min of meer als rode draad door het boek heen loopt, is Sissi. Hoe komt dat zo?

“Ik ben sowieso erg gefascineerd door Sissi. Zoals ik in het boek beschrijf, vind ik het een heel vreemd gegeven dat zoveel mensen die filmtrilogie als ‘zoet’ beschrijven, terwijl het eigenlijk zo’n tragisch verhaal is. Sissi was een heel intelligente vrouw, die van kunst en literatuur en filosofie hield en die een soort van imago heeft gekregen van zoete vrouw. ‘Zoet’ is sowieso een heel rare beschrijving voor een mens. Alsof je dan geen inhoud kunt hebben of zo. En daar heeft Louisa ook wel eens last van; dat ze zelfs op een gegeven moment zichzelf afvraagt of ze überhaupt wel diepgang heeft. En Sissi is een heel uitgesproken voorbeeld van iemand die met zo’n imago wordt weggezet, een vrouw die is gereduceerd tot glitterprinses, terwijl het een heel tragische vrouw was.”

Andere vraag over overeenkomsten tussen jou en Louisa. Je beschrijft in het boek de angst die Louisa heeft voordat ze het podium opgaat als ze moet optreden en de tol die het touren eist. Is dat iets dat jij herkent?

“Jazeker! Ik ben dit boek ook echt gaan schrijven juist in de tijd dat we heel veel optraden, om maar gewoon even ergens anders met mijn hoofd heen te gaan. Heel veel optreden is gewoon te veel en dan heb je geen tijd om het te laten bezinken. Dat hebben wij in het verleden gedaan, maar dat zou ik nooit meer doen.”
“Muziek blijft ook als rode draad door het verhaal heen lopen. Je voelt aan alles dat Louisa écht wel weer zal gaan zingen. En ze houdt van de muziek en als ze in Parijs in de opera zit en wordt bedolven onder de muziek, is eigenlijk haar gelukkigste moment. Ze neemt geen afstand van de muziek maar ze heeft wel heel erg de behoefte om uit te zoeken wat ze nog meer is dan zangeres. En ik voelde voor mezelf ook dat ik tijd nodig had. Renée is bijvoorbeeld filosofie gaan studeren, ik ben een boek gaan schrijven. Je bent immers altijd meer dan maar één ding.”

Een erg tot de verbeelding sprekend scene is die waarin Louisa terugdenkt aan het moment dat ze, in het concertgebouw – een plek waar ze jaren naartoe geleefd had – een bepaalde noot niet haalt. Als lezer voel je haar ter plekke door de grond zakken.

“Kijk, die specifieke situatie heb ik niet zelf meegemaakt, maar ik kon me haar gevoel erg goed voorstellen. Dat is ook de grote angst, dat het op zo’n belangrijk moment, op zo’n moment waarop alles samen moet komen, misgaat en dat je dat dan voor je ogen ziet gebeuren. Dat je dan denkt: ‘Zie je wel! Ik kan het ook gewoon niet! Het lukt me gewoon niet!’ Dat wat ik probeer op het podium is altijd fragiel, het is altijd de vraag of het wel of niet gaat lukken. Zoals die scene in het boek staat, is het me nog nooit overkomen, maar ik denk dat iedereen die zijn werk goed probeert te doen, wel die momenten herkent dat je even wilt laten zien wat je in huis hebt en dat je bang bent dat het niet gaat zoals de bedoeling is.”

Wat was je reactie toen je hoorde wat Saskia Noort van je boek vond?

“Ik was zo ontzettend blij, zo buitensporig blij! Het was ook meteen de allereerste reactie op het boek. Natuurlijk had Renée meegelezen en mijn uitgeverij, maar die mensen zitten in het proces. Saskia was de eerste persoon aan wie ik dacht om het boek heen te sturen. Ik vind haar wel een beetje te vergelijken met Louisa, dus ik hoopte dat zij er ook wel iets van zichzelf in zou zien, maar als er dan zo’n lovende reactie op komt, dan is dat fantastisch. Ik voelde me ook zó bevestigd in het verhaal dat ik wilde schrijven in die zin dat ik dacht dat mensen die zich potentieel in het verhaal kunnen herkennen, die gaan zich er ook wel in herkennen, die gaan dit wel graag lezen.”

Ik vind Louisa een enorme powervrouw, een heel erg stoer wijf. Mag ik dat zo zeggen?

“Ze is wel kwetsbaar en ze brokkelt ook wel een beetje af, maar ze blijft wel moedig. En wat ik vooral bewonder is dat ze zo moedig blijft. Haar plannen mislukken voortdurend, maar dan zet ze daar weer haar schouders onder en vraagt zich af hoe dit weer op te lossen en dan gaat ze weer door."
"Ik vind het erg leuk dat Saskia Louisa vergeleek met Bridget Jones, maar ik vind Louisa eigenlijk wel een heel andere vrouw dan Bridget Jones. Ik heb ook best veel kritiek gekregen van mensen die die vergelijking niet begrepen. Ik begrijp die vergelijking wel, met name in het optimistische gevoel van de hoofdpersoon, dat komt overeen. Bridget is echter een persoon die achter mannen aanloopt en graag een relatie wil hebben, terwijl Louisa iemand is die zichzelf wel redt.”

Wat grappig is, is dat je de enorm goede band die jij met je zus hebt, laat terugkomen in je boek. Je geeft Louisa ook een zus.

“Ik vond het heel belangrijk dat Louisa een zus zou hebben. Het hebben van zo’n ontzettend goeie band met iemand uit je familie, in geval van Louisa en van mijzelf een zus, zou een reden kunnen zijn dat er minder behoefte is aan een vaste relatie. Ik vond het voor het verhaal wel belangrijk dat Louisa ook die steun zou hebben van een zus, want het verklaart ook wel iets.”

Heb je hobby’s, Loes?

“Hahaha….ja! Schrijven en muziek maken! Je vraagt het vanwege die scene in het boek waarbij die journalist aan Louisa vraagt wat haar hobby’s zijn. Voor haar voelt het op dat moment bijna als een verwijtende vraag. Terwijl, ze staat daar als professioneel zangeres en dan moet ze ook nog hobby’s hebben. Alsof ieder gezond mens hobby’s zou moeten hebben.”

Tot slot, ben je Nijmeegse of Boxmeerse?

"Dat ligt er eigenlijk een beetje aan waar ik word geïnterviewd. Vanmorgen ben ik door De Limburger geïnterviewd en dan vind ik ’t prima als ze mij Limburgs vinden. Boxmeer is natuurlijk op de grens met Limburg. Maar eigenlijk ben ik dus Brabants. Ik woon hier in Nijmegen.”

Loes drukt tot slot iedereen op het hart om bij je lokale boekhandel te kopen en bij Dekker van de Vegt ligt een hele stapel gesigneerde boeken.