iCompani verkoopt LUX Nijmegen met gemak twee keer uit
Al veertig jaar leidt Bo van de Graaf iCompani, een (jazz)muziekgezelschap dat zich specialiseert in het spelen van muziek bij beeldprojecties en theaterproducties maar ook bekend is van op zichzelf staande concerten.
Het idee kwam aanvankelijk van Ted Chiaradia, mede oprichter van Filmhuis/Cinemariēnburg/LUX die het leuk leek als er (oorspronkelijke) muziek gespeeld werd bij fragmenten van arthousefilms. Eerlijk gezegd had hij niet gedacht dat dat zou lukken toen hij dat idee met Bo van de Graaf besprak, maar Bo vond het een goed idee en hij ging meteen voortvarend van start. Muziek van o.a. Nino Rota bij Fellini films, daarvoor wist hij snel een bezetting voor bij elkaar te krijgen met muzikanten uit de WIM/O42-hoek waarvan de meesten al een reputatie hadden, maar nog aan het begin van hun carrière stonden. Pieter Douma, Wim Westerveld, Frank van Merwijk, Fred van Duijnhoven, Paul Vlieks en Eugène Floren waren naast Bo de mannen van het eerste uur die later allen hun sporen hebben verdiend in de muziek. Daarna volgden diverse bezettingen met vele topmusici, teveel om hier op te noemen. Groot voorbeeld was Willem Breuker met zijn Kollektief (toen nog met twee k’s!), die ook zelfgeschreven filmmuziek uitvoerde. Het bleek een schot in de roos en in feite een trendsetter; grote namen uit de jazz volgden met succes het voorbeeld. iCompani was ook zeer succesvol, veertig jaar lang volgden vele concerten in diverse bezettingen van het grootste jazztalent uit Nederland en daarbuiten. Theaterproducties, buitenlandse tournees, televisieoptredens, platen/cd’s, teveel om op te noemen en bijna altijd van hoog niveau. iCompani was een broedplaats van goede (jazz)muziek, ideeën en musici en heeft zeker Nijmegen op de kaart gezet als stad van interessante jazzmuziek.
iCompani LUX © Jan Panis
Bo van de Graaf © Jan PanisDat moet gevierd worden en op 12 januari worden twee concerten gegeven onder de naam “Nijmegen Verbeeld”. Uiteraard met beeld, zoals vorig jaar met een retrospectief van Jan van Teeffelen. Dat was een groot succes, maar de inzet van Bo werd vreemd genoeg aanvankelijk niet helemaal gewaardeerd door de stichting Jan van Teeffelen, dus worden een aantal andere (nog levende) fotografen verzocht een selectie te maken van foto’s over Nijmegen, die als collage of film (gemaakt door o.a. Kees Moerbeek, Paul Becker en Bo zelf) en tot een beeldend verhaal zijn gemaakt door Martijn Grootendorst, boven het ensemble worden geprojecteerd. Niet altijd passend bij de muziek en soms wat saai.
Bo heeft een groot ensemble bij elkaar weten te krijgen, het Artis Orkest. Op het podium zitten vijftien musici en niet de minsten. Het begin is een vrij inloopmuziekje, maar snel zet men de Gougou Suite met een heerlijke bariton-sax solo van JanWillen van der Ham in. Twee bassisten (Arjen Gorter en Carel van Rijn) zetten samen met drummer Peter Hengst een stevige basis, Guus Janssen maakt de ritmesectie compleet. Het klinkt ook meteen zeer goed, dankzij geluidstechnicus Mark Peeters, die bijna vanaf het begin betrokken is bij iCompani, live en in de studio.
Waddenzee van Breuker is een mooi stuk en het wordt erg goed uitgevoerd. Fluit, hobo, altviool en zelfs fagot, wanneer hoor je die nou in een jazzensemble. En dit ensemble speelt ook zonder problemen een Bach fantasie, geen drums, wel hobo, fagot, accordeon en bandoneon. In totaal liefst achttien stukken passeren de revue. Stukken van Bo zelf, Wouter van Bemmel, Paul Vlieks en van Guus Janssen (mooie solo), muziek uit Tati en Visconti films, het ene stuk nog mooier dan het andere. Er wordt fraai gesoleerd door trombonist Arjen Reeser en Tenorsaxofonist Frank Nielander. In Gorizia is er een verrassende Fadogitaar van Pieter Klaassen. Guus dirigeert soms en speelt vooraf aan Milano van Nino Roto een sterke solo. Gerie Daanen op accordeon en Michel Mulder op bandoneon kleuren fraai in diverse stukken. Prachtig melancholiek klinkt de duduk, gespeeld door hoboïste Maripepa Contreras in Amare Terra Mia, ontroerend! Ook Lalo Schifrin’s Mission Impossible, een bekend thema uit de tv serie komt aan bod met een strak spelend ensemble. Afgesloten wordt met Sun Ra.
Gerie Daanen en Michel Mulder © Jan Panis
Een geweldig concert en dan te bedenken dat dit na slechts een enkele tutti repetitie op een dergelijk hoog niveau wordt uitgevoerd. Zo’n groot ensemble is uiteraard kostbaar, in de loop van het jaar zullen nog een twaalftal concerten volgen in grote en kleinere bezettingen, als er tenminste geld is. Want ondanks de enorme impact van iCompani op het muziekleven van Gelderland en Nijmegen in het bijzonder, de stimulerende bevlogenheid van de Graaf en de bekendheid in het buitenland (Frankrijk, Japan, Duitsland, USA) blijft het vechten voor erkenning en de daarbij behorende financiële steun van de Gemeente Nijmegen en/of de provincie. Vreemd en pijnlijk, dat dat gevecht steeds moet worden aangegaan, onbegrijpelijk als we het enthousiasme horen, waarmee burgemeester Bruls Bo toespreekt. En aan de kwaliteit en de belangstelling kan het ook niet liggen.
