Ugenda bestaat 25 jaar en publiceert daarom wekelijks een interview met een Nijmeegse cultuurmaker. Wie gaven de stad kleur met kunst, muziek, theater of festivals? En wat dreef hen? Persoonlijke verhalen over passie, drijfveren, en de toekomst van cultuur. Deze week aan het woord schrijver en journalist Alex van der Hulst "Het is heel belangrijk voor een fris cultureel klimaat als er aan de gevestigde culturele boom geschud wordt door mensen met bravour."

Wat is jouw bijdrage aan het culturele klimaat van Nijmegen?

"Mijn bijdrage is in één woord: minimaal. Dat is wat provocerend, want dat vind ik van bijna alle organisatoren. Soms vinden ze zichzelf belangrijk, soms worden ze belangrijk gevonden, maar het zijn bijna altijd pionnen die je makkelijk kunt vervangen. Ze vormen slechts een bijrol in de interactie die er is en moet zijn tussen publiek en kunstenaars die wat mij betreft de kern vormen van een cultureel klimaat. Je kunt een prachtig gebouw neerzetten, maar voor cultuur kun je niet zonder publiek of kunstenaars. 

Dat gezegd hebbende, kan ik wel over mijn verschillende rollen vertellen. Ik ben begonnen als medewerker van stichting Promotie Amateurmuziek Nijmegen. Daarna heb ik me aangesloten bij collectief De Vijf, die feesten en culturele activiteiten organiseerden. Daarna heb ik nog een tijdje in Merleyn gewerkt en samen met Maike Fleuren de Sofa Salon op maandag georganiseerd. Bovenal ben ik schrijver. Ik had ooit een cultuurcolumn in De Gelderlander, schreef het boek We Do Music over 40 jaar Doornroosje en ook het boek Jozzy, over Jozzy Rubenski en punkband The Bips. Ik schrijf over cultuur in kranten, OOR en universiteitsblad Vox, daarnaast geef ik les bij Creative Writing op ArtEZ.
Op dit moment ben ik betrokken bij het project Verborgen Verhalen. Ik heb onderzoek gedaan naar de Molukse muziekgeschiedenis in Nijmegen."

Hoe heb jij de Nijmeegse cultuursector zien ontwikkelen?

"Ik heb gezien hoe in die tijd een poging is gedaan om ketens te bouwen in de Nijmeegse culturele infrastructuur, dat lukte in de muziek, ik denk ook in de literatuur, terwijl het in andere kunstvormen minder goed lukte of totaal mislukte. Ik zag hoe Doornroosje in die 25 jaar enorm groeide, mede dankzij de verhuizing naar een nieuw pand. Het is een (inter)nationaal vermaard podium en ik denk dat dit hetzelfde geldt voor Lux en meerdere muziekfestivals. De Wintertuin en aanverwante organisaties hebben net zo goed buiten Nijmegen en zelfs binnen Europa aanzien. 

Het is leuk om dingen te zien groeien. Hoe Drift van een klein feestje een groot festival werd. De Popronde een spurt maakte. Hoe Oranjepop na al die jaren nog bestaat. Hoe belangrijk plekken als Extrapool, De Onderbroek en De Plak zijn voor de balans in de stad. " 

Wie heeft voor jou in culturele zin in Nijmegen het meest betekend in de afgelopen 25 jaar?

"Voor mij persoonlijk in de samenwerking hebben Robert Meijerink, Toine Tax, Maike Fleuren, Joost Heijthuijsen en Peter Onstein veel betekend. Ik vind de mensen bij Extrapool en Knust erg belangrijk. De wijde vertakkingen van De Wintertuin zijn indrukwekkend en bij het jubileumfeest van De Waaghals viel me weer eens op hoeveel invloedrijke mensen ze aan zich hebben weten te binden de afgelopen 40 en dus ook 25 jaar.

Als ik zou moeten kiezen, zou ik De Staat noemen als band die altijd de band met Nijmegen is blijven benadrukken, dingen net iets anders durft te doen en toch een groot publiek bereikt. Ik vraag me af of er andere muzikanten in Nijmegen iets soortgelijks is gelukt."  

Heb jij een wens die je graag zou willen zien in de ontwikkeling van de Nijmeegse cultuursector?

"Er gaat veel goed maar ik zie ook volop gevaren. We hebben het erg goed in Nijmegen. Het is makkelijk achteroverleunen hier en de gemeente wil alles regelen. Ik was vorig jaar bij een debat over nachtcultuur. Het ging er geen moment over de muziek zelf, veel over beleid en ik bedacht dat de plekken die op bepaalde momenten belangrijk waren voor de geschiedenis van bijvoorbeeld nachtcultuur en muziek, helemaal geen leuke plekken waren om te wonen. Berlijn, Detroit, Londen, Croydon, Keulen, New York, Compton – juist als daar de nieuwe, grote muziekstromingen ontstaan zijn het desolate plekken. Ideaal voor kunstenaars die ruimte en mogelijkheden nodig hebben. En compleet het tegenovergestelde van Nijmegen in 2025 waar iedere lege plek zo snel mogelijk woonruimte moet worden. Ik denk ook dat beeldend kunstenaars beter af zijn in Arnhem dan in Nijmegen. Vanwege de ruimte, de galeries en Museum Arnhem dat pijnlijk ver voorloopt op het Valkhof Museum.

Soms vraag ik me ook af of er nog kleine bloemetjes kunnen bloeien in de schaduw van de enorme boom met vele vertakkingen die Doornroosje is. Wat altijd goed is als mensen aan de boom schudden. Zeggen dat het anders moet, instituties afbreken, op eigen houtje dingen anders doen. Buiten gebaande paden gaan. Jonge mensen hebben vaak die bravoure. Bloedirritant voor de gevestigde orde, maar heel belangrijk voor een fris cultureel klimaat."