'De Renovatie'

Concertgebouw De Vereeniging wordt verbouwd, en niet zo'n beetje ook. Aan de vooravond van zijn jubileumjaar (honderd jaar bestaat het gebouw inmiddels) worden binnen- en buitenkant grondig onder handen genomen. Om de vaste bezoekers zoet te houden biedt De Vereeniging nu rondleidingen door de bouwput aan, onder de bezielende naam 'De Renovatie'. De rondleidingen zijn helaas allemaal volgeboekt (voor een reguliere rondleiding vanaf oktober klikt u hier) maar natuurlijk ging Ugenda afgelopen vrijdag met schrijver én fotograaf zodat u toch van de ontwikkelingen op de hoogte bent. Lees mee over een avontuur vol steigers, kleurstalen en verdwalingen.

Als de groep die vandaag de rondleiding volgde het publiek van De Vereeniging representeert, is de leeftijd hóóg bij de gemiddelde voorstelling. De ontvangst met koffie en stijlvolle bouwhelm (voor de zekerheid) vond plaats in de artiestenfoyer, een nogal mistroostig, donker hol, waar nu de oude stoelen uit het café staan om het nog enige uitstraling te geven. De vrijwilligster die vandaag de gids-bouwhelm droeg gaf vandaag haar allereerste rondleiding. Daar was verder weinig van te merken, haar enthousiasme en duidelijke liefde voor De Vereeniging maakte haar een erg lieve (en érg subjectieve) gids. Na de artiestenfoyer liepen we verder naar de dirigentenkamer, een zo mogelijk nog mistroostiger hokje, wél met eigen douche en toilet. “Fijn voor de dirigenten dat ze kunnen douchen, want die moeten altijd zo intensief zwaaien met hun armen,” merkte een vrouw naast mij op. De gids omschreef het hokje als “een beetje zielig”.

Grote Zaal

We vervolgden met een bezoek aan de Grote Zaal. Leuk hoor, om daar eens op het podium te staan. Jammer wel dat de zaal volledig bekleed was met steigers, zeil en bouwmateriaal: maakt je euforie om op zo'n podium te staan toch wat minder. Op het podium lagen allerlei kleurstalen en bouwtekeningen, zodat we vast konden zien hoe het ging worden, uiteindelijk. Eigenlijk over zes weken al, want dan moet het grootste deel klaar zijn voor de grote opening – dat wordt nog even flink aanpoten. Dit was het grote leermoment voor de rondleiding. Ik heb geleerd dat de akoestiek in zo'n zaal alles te maken heeft met klankreflectie en klankabsorbtie. Dat de nagalmtijd precies tussen 1,9 en 2 seconden moet zitten. Dat alles in de zaal invloed heeft op de akoestiek: de stoelen, de verf, het seizoen, zelfs de hoeveelheid stof. Dat het daarom altijd voortdurend zoeken en uitproberen is om de juiste akoestiek te verkrijgen. Dat de vloer ook weer voor die akoestiek vlak is en niet oplopend (waarbij het zicht beter zou zijn). Dat de orkestbak nu volstaat met stoelen, en dat vier mannen in drie uur tijd die hele Grote Zaal kunnen vullen met stoelen of juist helemaal leegtrekken. Dat De Vereeniging in zijn honderd jaar veel heeft meegemaakt, vooral tijdens en na de Tweede Wereldoorlog. Zo leer je nog eens wat (en u nu ook, graag gedaan).

Entree

Na het grote leermoment vertelde de gids over de grote droom: om van de omgeving van De Vereeniging een prachtig groen park te maken, die de schoonheid van het pand nog eens zou vergroten. Daar is wel geld voor nodig. Denkt u als lezer nu, ik heb toevallig nog 1 miljoen liggen en wist al niet zo goed wat ik daarmee aan moest, De Vereeniging zou er blij mee zijn.
In de rest van de rondleiding werd ons duidelijk dat de gids niet helemaal precies wist hoe het gangenstelsel in elkaar zat. Uiteidenlijk hebben we de entree toch gevonden, hoewel het op dit moment niet meer is dan een grote bouwput. Er moet nog van alles gaan gebeuren: de grote trap gaat weg, de garderobe wordt verplaatst, er was iets met een ondergrondse bypass.. . Het was eerlijk gezegd niet zo goed te volgen allemaal, maar het werd me in ieder geval duidelijk dat het ambitieus is om dat alles in zes weken voor elkaar te krijgen.

Kleine Zaal

We liepen door gangen en over trappen, waar af en toe een verdwaalde piano, een bordje met stoelnummers of potten verf opdoken. Het leek alsof de bouwers nét waren weggelopen voor hun koffiepauze (dat was misschien ook wel zo). Ik vond het persoonlijk heel grappig toen we langs een wc kwamen die duidelijk nog niet af was, inclusief wc-potten op de vloer en losse leidingen, waar voor de duidelijk wel een bordje “buiten gebruik” op hing. We liepen door naar de Kleine Zaal, die wel al helemaal af is – een beetje pijnlijk toen iemand vroeg wanneer deze zaal opgeknapt zou gaan worden. Dat maakte de gids niet uit, want die omschreef de zaal heel kundig gewoon als “Een van de mooiste zalen van Nederland. Denk ik”.

Er moet nog veel gebeuren in de komende zes weken, maar dan wordt De Vereeniging vast nog mooier dan voorheen. Vanaf oktober is het muziekgebouw weer geopend voor publiek, en ook in het jubileumjaar zullen er gewoon weer prachtige concerten te zien zijn. Ook na honderd jaar is Concertgebouw De Vereeniging nog altijd een van de parels van Nijmegen.

Foto's: Bernard Bodt