Laat het onkruid woeden

Op 25 september was de openingsavond van Jazz in BReBL in het Honig Complex. De dag erna trof ik saxofonist Bo van de Graaf aan in Lux. Een verrassend gesprek over avontuurlijke jazz en ontwakend Nijmegen. 

 ‘Het was wel even spannend hoe de akoestiek in de Honig zou zijn, zo’n oud gebouw van steen, daterend uit de jaren dertig van de vorige eeuw. Om het extra leuk te maken, speelde ik zelf op een tenorsax die uit dezelfde tijd stamt.  Er ontstaat een uniek geluid wanneer je op een instrument speelt met een eigenwijs karakter en kuren. Het is een beetje te vergelijken met rijden in een old timer.’ 

Niet alleen het gebouw en Bo’s instrument waren ‘vintage’, ook het meubilair is tweedehands in de Honig. In deze aankleding stroomden de mensen binnen en ze bleven maar komen. De openingsavond was een succes! ‘Je kon voelen dat er echt iets gebeurde, er was een informele sfeer van experimenteren, samenwerken en inspireren. Er was iets in beweging.’ 

Bo denkt dat de Honig gaat zijn zoals O’42 vroeger ook was. O’42 was een ‘politiek kultureel centrum’ op aan Oranjesingel 42, waar nu Droomvilla Lux huisvest. Van 1977 tot 2000 werd daar van alles georganiseerd. ‘Er heerste daar een gezond cultureel klimaat. Daarvoor heb je zowel productie als programmering nodig. Dat betekent dat je een programma neerzet met lokale, landelijke en internationale acts. Muzikanten uit de eigen regio moeten dat podium ook kunnen gebruiken. Met een royaal budget kun je natuurlijk wel allerlei bekende mensen uitnodigen, maar daarmee is er nog geen echt klimaat. Zo’n centrum moet ook in relatie staan tot wat er dichtbij om je heen gebeurt.’ 

‘De Honig moet Nijmegen weer wakker schudden nadat zij zo slapend is geworden. BReBL is bedoeld als een platform waar muzikanten hun eigen initiatieven kunnen ontplooien. Een plek waar ruimte wordt gegeven aan experimenten die (nog) niet bij de geïnstitutionaliseerde podia passen. Er wordt onder andere gewerkt met kleine projecten die een korte productietijd nodig hebben. Zo kunnen nieuwe ideeën snel worden uitgeprobeerd. En door optimaal gebruik te maken van social media kan je ook goed een verscheidenheid aan mensen naar je toe trekken.’ 

‘Nijmegen is de afgelopen tien jaar een beetje voorspelbaar geworden. De grote podia zijn ‘af’, ze functioneren goed en het publiek weet wat het kan verwachten. Maar juist verwarring creëren is ook belangrijk. Mensen met verschillende verhalen en achtergronden laten samenkomen en de confrontatie durven aangaan. Er wordt weleens gezegd dat binnen jazz verandering de enige constante is. Je bent nooit klaar met uitproberen en nieuwe grenzen opzoeken.' 

In Nijmegen is het publiek goed geïnformeerd, vindt Bo. ‘Mensen hebben vaak voorkennis van jazz, snappen wat we aan het doen zijn en zijn daardoor blij verrast. Maar ook als je geen verstand hebt van jazz, kan je genieten van een optreden. Muziek is communicatie en zolang iets van mijn hart naar het  jouwe gaat, is het geslaagd.’ 

Jazz in BReBL brengt dat noodzakelijk ‘vrije’  weer naar boven en daar is Bo blij om. ‘We leven nu in een tijd van mengen. Meerdere stijlen mogen samen komen. Er is weer meer ruimte voor nieuwe combinaties, nieuwe perspectieven.’ 

Dus kom vooral naar de Honig en ontdek jouw perspectief, maak jouw eigen mengsel. Wees welkom allemaal ! 

Foto's door Lucas Hüsgen