Het is inmiddels verfrissend als je een thriller – of überhaupt een willekeurige film – van Nederlandse makelij ziet waarin Brian De Palma’s Scarface niet wordt geciteerd. “Say hello to…”, maak maar af. Het is de laatste jaren zo vaak gedaan, dat je je gaat afvragen of het een inside joke van de Nederlandse filmwereld is, onze eigen 'Wilhelm-scream'. Maar dan opzichtig en vervelend. Vaak gaat het ook nog gepaard met criminele personages die een slechte imitatie zijn van Amerikaanse filmgangsters.
Infiltrant getuigt niet van deze creatieve armoede. Het is een volwaardige thriller met een multicultureel hart. De Marokkaanse criminelen zijn echte mensen, zelfs het ene personage dat te veel gangsterfilms lijkt te hebben gezien krijgt nuance, wanneer hij meezingt met André Hazes.
Multiculti
De hoofdpersoon is de Marokkaanse politieagent Samir (Nasrdin Dchar). Hij is veelbelovend, maar wordt toch geschorst vanwege een geweldsuitbarsting. Er valt een tweede kans op zijn pad. Samir moet infiltreren in een Marokkaanse bende, en vindt in deze omgeving de warmte en verbroedering die hij in zijn eigen – Nederlandse – familie en bij de politie nooit heeft gevoeld.
Dchar zet zijn personage uitstekend neer, met de dualiteit die cruciaal is voor zijn rol. Hij krijgt volledig de ruimte om zijn bredere acteerkwaliteiten los te laten op een rol die door een mindere acteur veel eendimensionaler ingevuld had kunnen worden. Ook Walid Benmbarak en Simone Milsdochter verdienen lof voor hun rollen als respectievelijk gangsterbaas Abdel en de politiechef die Samir aanstuurt in zijn undercoverwerk.
Lagen
Infiltrant haalt plezier uit werken met veel schaduwrijke beelden. Dchars gezicht is vaak half in schimmen gehuld. Dat zet de verdeeldheid van zijn karakter extra aan. Er wordt met succes een extra, diepere laag aangebracht. Samir is zijn leven niet zeker, en de agressiviteit van de onderwereld wordt vanaf het begin met succes onderstreept.
De genegenheid die de undercoveragent vindt wordt echter ook sterk uitgebeeld, en zijn worsteling met loyaliteit is een pakkende onderlaag. Het is echter de vraag of het wel zo goed uit de verf komt als bedoeld.
Dubbelrol
Infiltrant is namelijk, ondanks belangrijke overeenkomsten, niet zó goed dat de term ‘Nederlandse Donnie Brasco’ van stal mag worden gehaald. Daarvoor ontworstelt de film zich net niet genoeg van het rechttoe rechtaan thrillergehalte. En soms hebben de scènes die de dubbelrol van Samir moeten benadrukken een ongewild neveneffect: dat ze juist net te veel inwrijven dat Samir ook in de bende een buitenstaander is.
Zo is er een bruiloftsfeest van de gangsterfamilie. In de eerste shots lijkt Samir de vreemde eend in de bijt, die niet helemaal opgaat in de omgeving die hij in zijn jeugd niet kende. Zijn love interest komt erbij, buiten op de parkeerplaats zoent ze hem. Dit geluk zorgt ervoor dat Samir kan loskomen en meegaan in de feestvreugde. Hij is ‘een van hen’. Maar het overtuigt niet genoeg. Het beginbeeld van hem als buitenstaander beklijft daarvoor te veel. En het is te duidelijk dat hij niet danst omdat hij zich familie voelt. Dat kleine verschil is belangrijk.
***
