Het verdriet van de thuisagenda
Het is half maart. De universiteit heeft net die donderdag besloten om, in afwachting van verdere maatregelen, de vrijdag erna dicht te blijven. Met twee vrienden maken we een zondagse boswandeling naar Beek en drinken op het terras van hotel ’t Spijker een biertje. Als we afrekenen vraagt de barman of ons laatste biertje gesmaakt heeft. Het zal voorlopig de laatste keer zijn dat we samen in de zon op een terrasje zitten, want nog geen uur later besluit de overheid alle horeca te sluiten en grote evenementen af te gelasten.
En nu zijn we ruim twee en een halve week verder. De maatregelen zijn nog verder aangescherpt. We zitten thuis. En nog niet eerder heb ik het zó druk gehad met mijn werk. Ik ben ondersteuner onderwijs en ICT aan de universiteit, dus je kunt je voorstellen dat wij met ons team in no time flink gas erbij moeten geven. Mijn dagen zijn gevuld.
Ondertussen zijn mijn geplande bezoekjes aan festivals als Transition en Music Meeting, waar ik mij enorm op verheugd had, gecanceld. Zelfs mijn lang weekend naar Oerol staat op de tocht. Maar ook de kleinere evenementen, zoals Storytelling in de Thiemeloods en nog veel meer moois wat ik graag had willen meemaken, moet ik missen. Zeker, er zijn nu allerlei online-initiatieven aan het ontstaan als alternatief: film kijken via LUX, GoShort of 48 Hour Film Project, theater via de Schouwburg of gezelschappen als tgECHO, muziek op afstand, feest via een stream, interviews vanuit de Thiemeloods of de Honig. Onze collega-website noemt dit de ‘thuisagenda’.
Ondanks dat ik dit allemaal van harte steun, voelt het júist als een gemis. Aan het ‘thuisgaan’ ontbreekt iets. Cultuur en uitgaan, zoals naar liveconcerten, musea, theatervoorstellingen of een festival, raakt je veel meer. Het komt dieper bij je binnen. Een video van een concert of een voorstelling van een theatergroep, hoe mooi ook gefilmd, voelt niet als aanwezig zijn in de zaal. Thuis in de woonkamer een dansje doen met een koud biertje uit de koelkast, is toch niet als in een zaal met een uitzinnige menigte. De vrijmibo via FaceTime met vrienden, met ieder eigen bier en bitterballen, is fijn om even bij te kletsen, maar zeker niet zo bevredigend als face to face op een terrasje in de zon.
De enige thuiscultuur die mij écht kan raken is het lezen van een goed boek. Op mijn nachtkastje ligt nu Ons soort mensen van de Duitse schrijfster Juli Zeh. Een absolute aanrader over een fictief dorp Unterleuten in het voormalige Oost-Duitsland, waar de mogelijke komst van windmolens de onderlinge verhoudingen op scherp zet.
En ik heb mijn volgende boek natuurlijk lokaal besteld: schrijver Max Hermens kwam persoonlijk een exemplaar van zijn Wintertuin-chapboek Toch zonken ze niet op de fiets brengen. Ik heb er zin in.
Ik mag hopen dat deze quarantaine niet lang meer duurt. Echte cultuur raakt me, raakt ons allemaal. En ik mag hopen dat de crisis de sector niet te hard treft en dat het niet gaat leiden tot een kaalslag onder podia en makers, die het toch al niet breed hadden. Want dán hebben we pas echt een crisis. Een die veel verder gaat reiken dan iets minder rollen wc-papier kunnen kopen.
Ik herinner me mijn laatste biertje op het terras, mijn laatste concert in Brebl, mijn laatste Music Meeting. Maar wat mijn laatste event van de thuisagenda was, heb ik niet meer zo voor de geest. Ook al was dat misschien twee dagen geleden.
Ik zou dan ook ervoor willen pleiten dat, als we weer mogen uitgaan, we onszelf in een digitale quarantaine zetten en twee maanden lang weer echt met elkaar gaan omgaan. Elkaar, vrienden, kennissen en artiesten, kunstenaars, muzikanten en acteurs en al die anderen die een bijdrage leveren aan ons welzijn, in de armen nemen. Weg met Facebook, Instagram, Zoom en Skype. Ga de deur uit en kijk om je heen. Dáár gebeurt het. Mijn conclusie uit deze crisis: we hebben elkaar in het echt écht nodig.
