20-jaar-Ugenda-Column: Ruud Vos

Raar om te bedenken, maar niettemin helemaal waar. Ugenda bestaat al langer dan ik in Nijmegen te vinden ben. Ik begon mijn studie hier in 2002. Toen ik twijfelde tussen deze stad en Tilburg, reed ik per toeval vanwege een treinomleiding een keer de stad in en zag voor het eerst die skyline aan de Waal. Hoe cliché het ook is, dat was het moment dat ik mijn nieuwe studie koos.

Ik kan nu herinneringen ophalen aan wat ik bij Ugenda heb gedaan. Maar dat was vooral in één donker kamertje naar bewegend beeld staren en in een ander, slecht verlicht kamertje erover schrijven. Als je dat een interessant verhaal vindt, kan ik je als alternatief leesmateriaal de Telefoongids van 1997 aanraden. Liever lepel ik even een drietal filmherinneringen op die voor mij onlosmakelijk met deze stad verbonden zijn. En die dus misschien ook wat zeggen over deze twee decennia waarin Ugenda welig heeft getierd in de Nijmeegse cultuurjournalistiek.

Revenge of the Sith

Toen ik nog maar net in Nijmegen woonde, in een kamer die zich beter liet omschrijven als een hele korte gang, bestond de Centrum-bioscoop nog. Toen nog de mooiste filmzaal van Nijmegen. Daar ben ik niet meer zo vaak naartoe kunnen gaan, maar ik weet nog wel wat de laatste film is geweest die ik er heb gezien. Star Wars – Episode III: Revenge of the Sith, in 2005. Na een teleurstellend begin, zou dit de prequeltrilogie alsnog goed afsluiten! En waarschijnlijk zou er nooit meer Star Wars in de bioscoop komen.

Hoe naïef we toen waren.

Achteraf gezien is het passend dat dit mijn laatste film was in Centrum. De laatste stuiptrekking van een goedbedoelend bedrijf, voordat er radicale transformatie kwam naar de dark side die het casinobestaan is. Het opgaan van een paleis van hoop en filmliefde in een imperium dat is gebouwd op menselijke zwakte.

Elke keer als ik langs Jack’s Casino loop, hoor ik de zware adem van Darth Vader. En onder mijn adem spreek ik mompelend de worden uit van de jonge Obi-Wan: “You were supposed to be the chosen one!”

En het is bijkans ondenkbaar, maar misschien verliezen we weer zo’n prachtzaal. Vue bouwt een nieuwe megabioscoop. En zodra die opent, is het nog maar de vraag wat er precies gaat gebeuren met de grote zaal van de voormalige Carolus-bioscoop. De berichten lopen in elk geval uiteen.

Tideland

Rond maart 2006 had ik voor het eerst een date in Nijmegen. Dé plek om naartoe te gaan? LUX natuurlijk. Een plek waar ik maximaal kan pronken met mijn kennis van nutteloze feitjes over regisseurs en acteurs, yes please! Hebben jullie trouwens al naar mijn podcast geluisterd?

Hoe dan ook, een van mijn favoriete regisseurs had weer een film uit. Tideland, van Terry Gilliam dus. Het beloofde wat, weer zo’n bombastische ode aan de fantasie! Een eigenzinnige draai aan de Alice in Wonderland-fantasie, door de ogen van een jong meisje in het achterafland van Texas. En in tegenstelling tot bij zijn vorige epistel, The Brothers Grimm, werd Gilliam nu niet tegengewerkt door zijn producenten. Geen miskenning van zijn visuele genie! Dit zou Gilliam op 110 procent sterkte zijn. En Ruudje Vos op 500 procent genieten.

De lichten in de zaal begonnen te doven. Ik glimlachte nog een laatste keer naar de bos rode krullen links van me, en draaide mijn blik richting het scherm.

Binnen een kwartier is na moederlief ook de vader van de hoofdpersoon – een aan lagerwal geraakte rockster, gespeeld door Jeff Bridges – doodgegaan aan een heroïne-overdosis. Toegediend door zijn, wat, 9-jarige dochtertje? En niet veel later wordt hij opgezet door zijn ietwat necrofiel aangelegde buurvrouw… Puike film, maar onder de beste omstandigheden geen datemateriaal.

Niet veel later werd me via via verteld dat de rode bos krullen weer terug was bij haar ex. Nog een paar maanden verder, tijdens de Vierdaagsefeesten, vroeg ik mijn huidige vriendin om verkering. Dus blijkbaar is het goed gekomen. Wij keken Tideland overigens pas wat later een keer in onze relatie, toen ik wist dat-ie onder die druk wel zou standhouden.

LUX bestaat dit jaar trouwens óók twintig jaar. Ga je vanaf 11 oktober naar een van de jubileumvoorstellingen, met het beste uit twintig jaargangen LUX-films? Dan zie ik je misschien daar, als ik er net die dag een inleid. Maar bij mijn collega’s ben je ook in veilige handen.

Popcorn

Eind 2015 opende Pathé Nijmegen de deuren in Nijmegen-Noord. Althans, het heette nog Cinemec. Maar aangezien dat bedrijf al was opgekocht door Pathé Bioscopen voordat de eerste spade daar de grond in was gegaan, wisten we in filmland allemaal allang wat de uiteindelijke bestemming zou zijn.

Vlak voor de opening werden we met de pers welkom geheten in het pand, waar nog een hoop aan moest gebeuren. Maar, zo verzekerde directeur Gerben Kuipers ons, dat zou zeker wel gaan lukken. Ik mocht hem interviewen voor het bioscoopprogramma Cinimma, dat ik toen nog net maakte voor de lokale omroep.

Vooraf had een persvoorlichter me nog een tip gegeven. “Vraag hem eens naar het popcornbeleid in Cinemec”, had ze gezegd. De keten verkocht namelijk geen gepopte maïs, en stond er bekend om. Goede tip, leek me dus.

Maar toen ik met een brede glimlach mijn vraag stelde, ging het gezicht van Kuipers op onweer.

“Alweer die vraag?”, zag je hem denken.

Misschien is het een afspraak tussen hem en de voorlichtster om de amateurs eruit te pikken; de sufferds die kritiekloos deze vraag overnemen. Maar waarschijnlijker had ze gewoon niet door hoe ziek hij er inmiddels al van was om het steeds opnieuw te moeten uitleggen.

Immer de professional zette hij zich over de aversie heen en verklaarde hij dat popcorn voor hem persoonlijk niet in de bioscoopervaring past. Maar er was ook iets stukgegaan. De charme was een beetje van de rest van het interview af. Ach, tenminste was het een eerzame ervaring: neem nooit een aangereikte vraag zomaar aan.

Inmiddels verkoopt Pathé Nijmegen overigens zowel zoete als zoute popcorn. Bij de opening van de 4DX-zaal kregen we zelfs een gratis portie.