25 jaar Ugenda: Drager van de stad Eva Middelhoff

Ugenda bestaat 25 jaar en publiceert daarom wekelijks een interview met een Nijmeegse cultuurmaker. Wie gaven de stad kleur met kunst, muziek, theater of festivals? En wat dreef hen? Persoonlijke verhalen over passie, drijfveren, en de toekomst van cultuur. Deze week aan het woord: Eva Middelhoff, directeur-bestuurder bij Stadsschouwburg Nijmegen en Concertgebouw De Vereeniging. "Ik denk heel vaak: Randstand, eat your heart out."
Wat is jouw bijdrage aan het culturele klimaat van Nijmegen (in de afgelopen 25 jaar)?
"Ik loop pas mee vanaf 2017. Daarvoor was ik ooit in het Steigertheater geweest, kende ik LUX, de Lindenberg, Stadsschouwburg en de Vereeniging van naam. Nijmegen was me relatief onbekend. Toen ik hier begon te werken vielen een paar dingen op: het complementaire aanbod in de stad, de samenwerking tussen instellingen en de relatief jonge en hoogopgeleide bevolking. Maar ook de soms wat commerciële programmering op onze podia, het relatief lage makersklimaat. Wel in de pop en de beeldende kunst aanwezig, maar weinig in theater. Toen ik werd aangesteld bestond mijn opdracht van de Raad van Toezicht uit drie onderdelen, namelijk financiën op orde krijgen, verbouwing Vereeniging realiseren en de Schouwburg agenderen, en last but not least: een meer artistieke programmering realiseren met het gezicht naar de stad. Daar ben ik de afgelopen jaren mee bezig geweest. Met het beste team van de wereld. Ik krijg energie van de mensen die bij ons werken en geniet dagelijks van deze fantastische plek."
Hoe heeft de Nijmeegse cultuursector zich naar jouw idee ontwikkeld?
"Er is in Nijmegen een mentaliteit van aanpakken, doen en niet te lang vergaderen. Ik weet niet of dat altijd al zo was, maar er gebeurt hier ontzettend veel en van hoog niveau. Van idee naar uitvoering, dat gaat snel. En daar wordt dan weer een beetje ‘gewoon’ en bescheiden over gedaan. Er wordt geen lichtje op gezet. Ik denk heel vaak: Randstad, eat your heart out. Nijmegen zou best wat meer trots mogen zijn en dat uitdragen."
Welke ontwikkeling van de Nijmeegse cultuursector zou jij graag gerealiseerd willen zien?
"Met de verbouwing van de Schouwburg wil ik het pand ‘teruggeven’ aan de stad. Van oorsprong is het een heel democratisch gebouw. In deze tijd wordt dat zo niet gezien; in plaats van een open gebouw wordt het als een gesloten gebouw ervaren. Ik wil dat veranderen, het gebouw letterlijk openstellen, bij wijze van spreken 24/7. Naast een update van het podium en de presentatieplek realiseren we straks een nieuwe ingang, veel meer transparantie, foyers waarin je overdag kunt werken, studeren, of zomaar binnen lopen, en een Theaterwerkplaats – naar het voorbeeld van 104 in Parijs – waar makers zelf kunnen musiceren, theatermaken, dansen en repeteren. We gooien de deuren open. Daarmee gaan we een breder publiek bereiken en zullen veel meer mensen dit gebouw als ‘van hen’ beschouwen."
Wie is voor jou in culturele zin in Nijmegen het meest betekenisvol geweest in de afgelopen 25 jaar?
"Voor beweging en ontwikkeling is het formuleren van een ambitie heel erg belangrijk. Waar wil je naar toe als stad, als cultuursector? Ik vind het geweldig dat Noël Vergunst als wethouder zijn ambitie voor de sector nooit onder stoelen of banken heeft gestoken. Ook de gedachte om Culturele Hoofdstad van Europa te willen worden in 2033 kan als een katalysator werken. Niet alleen voor kleine en grote culturele initiatieven, maar ook voor de stadsontwikkeling zelf, met sociale, maatschappelijke en economische impact.
Ook het Nijmeegse publiek wil ik betekenisvol noemen voor de cultuur in Nijmegen. Artiesten en ensembles spelen heel graag in Nijmegen omdat er direct contact met het publiek te maken is. Het publiek is warm, gul, slim, maar ook kritisch en open. Voor artiesten die live performen is dat geweldig. Dat krijgen we ook heel vaak terug na afloop van voorstellingen."
Wat is jouw (one-)liner voor onze (culturele) stad?
“Alles voor de kunsten!”
Voordat Eva Midddelhoff naar Nijmegen kwam was zij directeur/bestuurder in Heerhugowaard bij theatercentrum Cool. In 1993 startte ze haar carrière als medewerker marketing en communicatie bij het destijds gerenommeerde Toneelgezelschap de Trust van Theu Boermans. Inmiddels gepokt en gemazeld binnen de theaterbranche, is zij verder bestuurslid bij de VSCD (Vereniging van Schouwburgdirecties) en de Stichting Theaterdagen (Nederlands Theater Festival). Ze volgde haar studie aan de Universiteit van Amsterdam en is daar ook woonachtig.
De laatste jaren wist Eva het van oorsprong nogal gesloten culturele bolwerk om te vormen tot een open instituut. De nieuwe ambities reiken zover, dat we daar later nog eens op terugkomen met een uitgebreid interview.