Tempoo is de kroon op het werk van I Compani
Al zeker 35 jaar timmert Bo van de Graaf als bandleider en saxofonist aan de weg met zijn I Compani. Hoogtepunt is de zojuist verschenen cd Tempoo, een sterk staaltje in zijn genre, jazz en improvisatie. Zeker geen familie Doorsnee-muziek, meer ‘effe wat anders’.
Inspiratiebronnen voor De Graaf c.s. blijven de Italiaanse cineast Federico Fellini en componist Nino Rota, maar ook klassiekers zoals Guiseppe Verdi. Vaak wordt er over I Compani gezegd: ‘Altijd weer van hetzelfde, Bo met zijn Nino Rota en Felliniaanse circusmuziek’. Niets is minder waar. De bezetting van het ensemble, de uitvoering en de arrangementen zijn door jarenlange noeste arbeid en schaven onderscheidend.
Afgelopen twee jaar stilte door covid lijken Bo goed te hebben gedaan. Dit jaar speelde hij het klaar twee concerten in respectievelijk het Bimhuis Amsterdam en Lux Nijmegen te organiseren met een groot ensemble van achttien musici. Toppers uit de jazzscene gaven acte de présence. drie saxofonisten, drie pianisten, twee bassisten, strijkers, hoboïste, bandoneonist en de twee zangeressen Annelie Koning en Monique de Adelhart Toorop; een waardevolle uitbreiding die de sound en het repertoire hebben veranderd. Tempoo is de registratie van beide concerten. Door afwerking en mixage is de sound beter en nog voller dan de liveoptredens. Heel opmerkelijk: de zangeressen komen met hun verrassend originele nummers nog beter uit de verf.
Beelden
De muziek blijft beeldend, ook als er geen visuals of videoprojecties zijn. Als vanzelf zie je de filmbeelden. Meesterlijk is de uitvoering van Verdi’s Pietá ti prenda del mio dolor waarbij Bo in een hartverscheurende saxofoonsolo boven zichzelf uitstijgt. En ook nog eens het prachtige stemgeluid van de Vlaamse topactrice Chris Nietvelt erdoorheen mixt. Je moet maar durven, grandioos.
Je reinste cultuurpromotie, deze Tempoo van I Compani, iets waar Nijmegen trots op mag zijn. Zeker als je bedenkt dat de productie met slechts weinig subsidie tot stand is gekomen. Bo van de Graaf heeft zich hiermee als arrangeur en componist inmiddels gevoegd bij de groten van de Nederlandse jazz; hij mag beschouwd worden als een ware – misschien wel een van de laatste – erfgenaam van de geïmproviseerde tegendraadse muziek uit de jaren ’70 . Een perfect cadeau voor de feestdagen.
Terrasverwarmer
Overtuigd om deze cd aan te schaffen? Nee? Vooruit, nog eentje dan. De suite Maar nooit vergeten in twee delen is niet alleen een prachtige originele uitvoering geïmproviseerde muziek, maar refereert ook naar het linkse revolutionaire verleden van ons Havana aan de Waal. ¡El pueblo unido, jamas será vencido! Deze uitvoering zou elke avond op de Nijmeegse terrassen gedraaid moeten worden. De energieverslindende terrasverwarmers zijn dan beslist overbodig. De muziek geeft energie, de thermostaat kan zo gerust een graadje lager. En Bo kan het weten, jarenlang heeft hij zich door crisissen heen gemusiceerd, van cultuurcrisis naar energiecrisis.
Een paar weken geleden zag ik Bob Dylan. Na het horen van het gekras van de oude maestro, verzuchtte de hele zaal inclusief mijzelf: ‘Speelde hij maar altijd hetzelfde!’
