NYMA Makersplaats: een kunstacademie voor ondernemers
Het einde van het huidige Honigcomplex is nabij. Op 31 december 2021 verlopen de huidige huurcontracten en zal een groot deel van de huurders moeten vertrekken. Een van die huurders is De Smeltkroes. Zij zijn al enige jaren bezig om een nieuw bedrijfsverzamelgebouw te ontwikkelen even verderop bij het NYMA terrein. Ugenda zet de bouwhelm op en neemt een kijkje op de nieuwe locatie waar we Bas de Vries spreken over de plannen voor de NYMA Makersplaats.
Ugenda volgt het Honigcomplex al sinds dag één. Toen alle ondernemers in januari 2014 net de handtekening hadden gezet onder het huurcontract en nog met de bezem in de hand bezig waren het stof van de vermicelli en de bouillon op te vegen, gingen de redacteuren van Ugenda al een kijkje nemen. Het was bijna niet voor te stellen wat er van de oude fabriek zou worden en welke impact de Honig zou hebben op de stad. Acht jaar later is het in vele artikelen in landelijke bladen en websites geroemd als dé hotspot van Nijmegen.
Zo stonden we ook met Bauke, Wimke en Bas destijds in een enorme lege hal. Dit wisten zij in de maanden er na te verbouwen tot een plek waar inmiddels 130 makers met, voornamelijk kleinschalige, bedrijven zitten; van beeldhouwers en meubelmakers tot communicatiebureaus en modeontwerpers.
“Het heeft ons, zeker in de begindagen, heel veel energie gekost.”, vertelt Bas, “We kamen nauwelijks toe aan ons eigen werk. Vooral de wetenschap dat het tijdelijk zou zijn, maakte het best lastig. Je kunt niet hele grote investeringen doen. Terwijl we begin 2014 nog de units aan het inrichten waren, namen de eerste huurders al hun intrek. Iedereen was enorm aan het pionieren en gelukkig accepteerden de meesten alle ongemakken die er bij kwamen kijken.”
“Niet iedereen van het eerste uur is gebleven. Een deel is zodanig gegroeid dat de plek te klein werd. Dat gaf ons weer ruimte om nieuwe ideeën te ontwikkelen en makers toe te voegen met beroepen die we nog niet in huis hadden (zoals een ijzersmid en een fermentatiespecialist).
Wat heeft acht jaar Honig opgeleverd?
“Smeltkroes is een van de grootste makersplekken van Nijmegen geworden. En vooral dat er een geweldige samenwerking is ontstaan tussen de makers onderling. Mensen weten elkaar te vinden op zakelijk en persoonlijk vlak. Iedereen gunt elkaar wat. We hebben ook het label Made In Nijmegen opgezet, waarmee we op de Dutch Design Week in Eindhoven hebben gestaan. Echt een visitekaartje voor de stad. Dat staat even op een laag pitje, want er is momenteel niet genoeg budget voor om het verder in de mark te zetten, maar we hebben afgelopen jaar wel succesvolle NYMA makersmarkten georganiseerd waar makers hun spullen konden presenteren en verkopen. De laatste markt in november heeft meer dan 2000 bezoekers getrokken! In 2022 komen we er mee terug hier op het NYMA terrein.”
“Dat we nu met alle opgedane kennis en ervaringen een nieuwe permanente plek kunnen bouwen, maakt het dubbel en dwars waard dat we De Smeltkroes hebben opgezet. Weer een tijdelijke plek zouden we niet gedaan hebben.”
Bas de Vries in het CP Kelko gebouw (Foto: Steven Trooster)
De Smeltkroes wordt NYMA Makersplaats
“We zijn nu bezig het CP-Kelko gebouw op het NYMA terrein te verbouwen tot een nieuwe plek voor makers. Het wordt een plek waar straks 250 ondernemers terecht kunnen, méér dan nu bij De Smeltkroes. Vijfennegentig procent van de huidige huurders heeft ingetekend om mee te gaan naar deze nieuwe plek. Geweldig dat er zoveel vertrouwen is.”
“Maar het is een absurd proces waarin we beland zijn. We hebben zelf het gebouw gekocht met de hulp en financiering van OHG (Ontwikkelings- en Herstructureringsmaatschappij van de provincie Gelderland, red.) en de Triodos bank. Het ontwerp voor de nieuwe plek is van architectenbureau Eek & Dekkers. We doen veel van de verbouwing zelf met behulp van de mensen die al in De Smeltkroes zitten, daarbij is het handig dat ikzelf ook van origine architect ben. Dit betekent dat we zelf kunnen bepalen hoe het er uit komt te zien, maar we lopen ook tegen problemen aan. Zo bleek de vloer op de eerste etage dusdanig slecht dat we die niet kunnen gebruiken. Bij wijze van spreken kunnen we alleen de kolommen van het gebouw gebruiken. Ook de toren is nog wel een uitdaging, die is in 2012 bestempeld als een gemeentelijk monument, dus die willen we graag behouden.
“In januari moeten we uit het Honigcomplex. We hebben voor bijna al onze huurders een tijdelijke plek gevonden. In onder andere de Winkelsteeg en het Arsenaalgas. Niet ideaal, maar iedereen is welwillend en begrijpt de situatie, we gaan er het beste van maken.”
Hoe gaat het er uit zien als het af is?
“We hebben hier véél meer ruimte. In totaal is er 7500 m2 verhuurbare vloeroppervlakte. We gaan meer werkplaatsen creëren in verschillend maakclusters zoals media, grafisch, hout, metaal etc. We vinden het belangrijk dat de werkplaatsen zichtbaar zijn, dus in het midden hebben we een binnenstraat gepland als centrale as. Het wordt ook een open gebouw waar publiek terecht kan, er moet meer leven in zitten dan in de Honig. Dus er komt ook horeca, een winkel en expo ruimte. Voor de toren hebben we een rooftop-bar in gedachten en een uitkijkpunt. Er moet op verschillende plekken iets te doen zijn. Voor de makers creëren we ruimtes voor workshops, vergaderingen en brainstormsessies. En er komt een stilteruimte.”
“Het architectenbureau dat voor ons het ontwerp heeft gemaakt bestaat uit Iggie Dekkers en de bekende Nederlandse ontwerper Piet Hein Eek die in Eindhoven in Strijp R, een oud fabrieksgebouw van Philips, heeft omgetoverd in een werkplaats met showroom, ateliers, hotel en restaurant. Door onze samenwerking wordt NYMA makerplaats nog mooier.”
Artist impression NYMA Waalgevel © Eek en Dekkers
NYMA Makersplaats als onderdeel van het NYMA terrein
“Wij zijn een onderdeel van het hele terrein. Ruim tweeëneenhalf jaar geleden hebben we met lokale ondernemers o.a. de Cultuurspinnerij de Vasim en Waalhalla de Ondernemerscoöperatie NYMA opgezet om gezamenlijk een plan te presenteren voor het hele gebied. We werkten daarbij samen met de kwartiermaker en de gemeente. Uiteindelijk moest, aan de hand van een open oproep, ieder voor zich een businesscase indienen en konden ook externe partijen zich melden. In totaal zijn er meer dan zestig aanvragen binnengekomen. Het plan dat de Cultuurspinnerij had ingediend is het helaas niet geworden. De Cultuurspinnerij heeft zich daarom onlangs opgeheven.”
“Het Vasimgebouw wordt geëxploiteerd door Lingotto en KlokGroep. Daarin komen voor een deel bestaande bedrijven uit de huidige Vasim, zoals o.a. Drift, Oefenruimte.nu en de Schoenfabriek. In het geheel moet het een terrein worden van kunst, cultuur, ambacht, sport en spel. Vanuit de Waalkade komt er een voetpad langs de Waal dat zich helemaal tot hier uitstrekt. De langste stadsboulevard van Nederland wordt het dan. Hoe gaaf is dat?”
Waar staan we over vijf jaar?
“Dan is het gebouw klaar. We hopen in 2023 al. Dan zijn we met elkaar geland op deze plek en is hier een minimaatschappij voor creatieve ondernemers ontstaan, waarbij mensen elkaars expertise vergroten en ieder van de 250 makers zijn kleur geeft aan het geheel. Ik zie het als een kunstacademie voor ondernemers. En het moet een bruisende plek zijn waar je als bezoeker graag wilt komen, maar ook een die Nijmegen als stad van ambachten op de kaart zet.”
